Voor veel mensen in het een droom in een authentiek pand in een oude binnenstad te wonen. Als die droom vervuld is, valt het soms tegen dat er geen ruimte is voor een eigen tuintje. In de periode dat de oude binnenstad werd gebouwd was er geen aandacht voor groen in de stad. Steegjes waren heel gewoon en daar valt ook nu weinig te realiseren voor een eigen tuin. Soms heeft de gemeente al wel op een opengevallen plek voor een gemeenschappelijk stuk tuin gezorgd, maar dat voelt toch anders. Een mogelijke oplossing is een geveltuin of een groene gevel.
Inhoudsopgave
Wat is het verschil tussen een geveltuin en een groene gevel?
Er wordt gesproken over een geveltuin als voor de muur een rij stoeptegels wordt weggehaald en daar planten zijn geplaatst. De hoogte daarvan is meestal tot de vensterbank zodat het zicht niet belemmerd wordt. Een groene gevel ontstaat door klimplanten het huis te laten begroeien. Deze kunnen in potten worden geplant of in de volle grond.
Het begin: toestemming krijgen
Ongeacht je een eigen woning bezit of een huurhuis bewoont, voor een geveltuin heb je toestemming nodig van de gemeente. Op eigen initiatief weghalen van een rij stoeptegels is uiteraard verboden. De meeste gemeentes willen graag meewerken aan een stukje extra vergroening. Tenzij er een probleem is met een te smal trottoir of andere technische belemmeringen zal toestemming een formaliteit zijn. Indien een buurt of straat de geveltuin als een gezamenlijk project aanpakt is de kans op succes uiteraard nog groter. Vraag ook eens bij de gemeente of er een subsidiepotje beschikbaar is voor vergroening. Ook zal het soms mogelijk zijn om de tegels te laten weghalen door een gemeentelijke dienst. Dan gebeurt het professioneel en hoef je ook geen opslag te regelen.
Ben je huurder, dan heb je uiteraard ook toestemming nodig van de verhuurder. Leg dit vast in een eenvoudige maar duidelijke overeenkomst. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als jij gaat verhuizen?
Aan de slag dan maar
Als je zelf de stoeptegels moet verwijderen, zorg dan voor opslag in geval je trottoir weer in de oude staat moet herstellen bij vertrek. In andere gevallen zijn oude stoeptegels in het algemeen best gewild. Nadat de tegels zijn weggehaald, graaf je ongeveer 30 centimeter zand weg en vervangt dit door tuinaarde van een goede kwaliteit. Let op de keurmerken zodat je producten kiest die duurzaam zijn geproduceerd. Tenslotte wil je ook iets doen voor de natuur en daarbij passen goede keuzes.
Inspectie van de muren
Indien je gaat voor een groene gevel zijn er in principe twee soorten klimplanten. Zelfklimmers hechten zich aan de muren en andere objecten. Andere klimplanten hebben extra houvast nodig middels een raamwerk dat je eerst moet aanbrengen. Besef in beide gevallen de kracht van deze planten. Ze moeten zich vastklemmen om te overleven en doen dat met alle macht. Als er voegen zijn waar het cement is verdwenen of scheurtjes zitten in de muur zullen planten deze gebruiken en eventueel zelfs de muren beschadigen. Dat kan niet je bedoeling zijn. Ook kozijnen kunnen beschadigd raken door deze enthousiaste klimmers en je weet nooit of er een moment komt dat je de plant wilt verwijderen. Denk ook aan je buren, misschien willen ze meedoen. Zorg er anders voor dat de plant niet de grenzen gaat overschrijden. Kortom: zorg voor een muur zonder problemen en kies de juiste klimmer.
Planten voor je geveltuin
Laten we duidelijk zijn: planten in een geveltuin zitten niet echt in een ideale situatie met maar weinig ruimte en tegen een muur geklemd. Maar het draait toch vooral om de omstandigheden. Hoeveel zon krijgen de planten en hoe hoog kunnen de temperaturen oplopen in hartje zomer? Selecteer je planten op basis van de omstandigheden. Het is sowieso een goed idee om inheemse planten te kiezen. Deze zijn gewend aan het wat wisselvallige klimaat in ons land en kunnen vaak beter tegen een stootje. Let er ook op dat de grootte van volwassen planten past in de geveltuin.
Ook hier geldt; help het milieu een handje en kies bij voorkeur voor duurzaam geproduceerde planten of zaden. Hoe minder bestrijdingsmiddelen er bij de kweek zijn gebruikt hoe beter. Jonge en kleinere plantjes zijn wellicht wat kwetsbaarder, maar hebben zeker ook hun charme.
Planten voor een geveltuin op het noorden
Vooral schaduw: klimop, hosta, sleutelbloem, longkruid, klimhortensia, kruipend zenegroen, elfenbloem en hulst.
Planten voor een geveltuin op het westen of oosten
Half-schaduw: akelei, vingerhoedskruid, citroenmelisse, gebroken hartje, clematis, passiebloem, kleine maagdenpalm, kamperfoelie, Toscaanse jasmijn, druif, viooltje en heuchera.
Planten voor een geveltuin op het zuiden
Volop zon: muurbloem, leeuwenbek, zonnehoed, ooievaarsbek, lupine, kattenkruid, zonnebloem, lavendel, salie, Oost-Indische kers, stokroos en conference peer.
Let op:
- Denk bij je keuze aan de beperkte laag tuingrond in de geveltuin. Planten die diep wortelen zullen zich daar niet op het gemak voelen.
- Een geveltuin kan me niet afsluiten met een hek of heg dus denk aan kinderen en huisdieren. Plaats geeft giftige planten of stekelige exemplaren in deze tuin.
- Als jij kiest voor bloeiende planten die interessant zijn voor insecten, weten deze het voedsel ook wel te vinden in het centrum van de stad. Zo kan je een kleine bijdrage leveren aan de biodiversiteit die zo onder druk staat in ons land.
De voor- en nadelen van een geveltuin/ groene gevel
Uiteraard begin je vooral aan je geveltuin om wat extra groen en kleur in je omgeving te brengen. Er zijn echter ook andere voordelen. Deze zijn uiteraard wel in overeenstemming met de grootte van de tuin.
- Temperatuur: planten verdampen water en dat vraagt energie. Een prettig idee op snikhete dagen
- Isolatie: ook een kleine rij planten tegen de muur zorgt al voor isolatie qua temperatuur en geluid
- Waterafvoer: het lijkt misschien niet veel, maar die rij stoeptegels die je hebt weggehaald zorgt ervoor dat regenwater beter wordt afgevoerd en nuttig wordt gebruikt voor je plantjes
- Biodiversiteit: op dat kleine stukje groen in de stad komt een flink aantal insecten af. Vergeet ook de activiteit onder de grond niet.
Nadelen van een geveltuin
Een geveltuin ligt aan de openbare weg en valt niet af te schermen voor honden, katten en te enthousiaste kinderen. Daar moet je tegen kunnen. Ook een kleine geveltuin vraagt tijd qua onderhoud. Een geveltuin is vaak droog omdat deze tegen de muur aan leunt. Extra water in droge periodes is dus een must.
Geluk zit in een groen hoekje
Grotestedeling Suzanne de Boer schreef dit boek met handige tips voor iedereen die geen grote tuin heeft, maar wel van groen houdt. Het balkon, terras en de geveltuin worden uitvoerig besproken inclusief mooie foto’s. Bekijk hier het boek.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
