Vrijwel iedereen die kamerplanten houdt, zal wel eens een stekje hebben genomen en die hebben zien opgroeien tot een echte volwassen kamerplant. Dar is al een voldoening op zich. Bij de ene plant is het een eenvoudige klus, maar bij andere planten heb je meer kennis van zaken nodig. Het opkweken van planten uit zaad is nooit een eenvoudige zaak, maar er zijn wel grote verschillen. Een monstera uit zaad kweken zal maar in weinig huiskamers lukken, terwijl een mooie plant als de Stretlitzia meer kans biedt. Het allereerste wat je moet doen, is dus een goede keuze maken. Ik vond het destijds vooral een leuke ervaring om kamerplanten op te kweken uit zaad en heb het geprobeerd met veel verschillende soorten plantjes.
Inhoudsopgave
Waarom is het zo moeilijk om planten uit zaad op te kweken?
De meeste kamerplanten komen uit (sub)tropische streken. Net als overal in de natuur is alles tot in de puntjes geregeld en ontkiemt zaad pas als de omstandigheden precies goed zijn. In deze warme streken betekent dat voldoende licht, vocht en warmte. Toch is iedere plant die uit een zaadje moet opgroeien enorm fragiel. In de natuur is hef niet ongebruikelijk dat 99% van de zaadjes niet tot ontkieming komt en ook nadat het wel is gelukt, zal de overgrote meerderheid nooit tot een volwassen plant uitgroeien. In de huiskamer van een zaadje een echte kamerplant maken is dus een prestatie waar je trots op mag zijn. Maar een dergelijke uitdaging betekent ook vaak dat je erg veel geduld met hebben.
Tips bij het opkweken van kamerplanten uit zaad
Wil je een poging wagen om planten uit zaad op te kweken, lees dan eerst de volgende tips.
1. Kies het juiste zaad en behandel dit conform voorschrift
Zoals hierboven gemeld, is niet iedere plant uit zaad op te kweken. Zeker als beginner is het geen slecht idee om niet met de grootste uitdaging te beginnen. Heb je de keuze gemaakt dan kan je op het net op bij de shop waar je het zaad hebt gekocht zien hoe het moet worden behandeld. Dat kan meteen al het verschil maken tussen een succes of volledige mislukking. Je moet bijvoorbeeld weten hoe diep de zaden moeten worden geplant en het aantal per bakje. Sommige zaden hebben ook nog een specifieke behandeling nodig voor ze de grond ingaan. Het kan bijvoorbeeld nodig zijn om de zaden een periode te weken of licht te schaven voordat ze tot ontkieming kunnen komen.
2. Koop een kweeksel
De ervaren kweker maakt vaak zijn eigen spullen of heeft alles al in huis, maar als beginner kan je het beste kiezen voor een kweekset. Een handelaar in zaad voor kamerplanten verkoopt deze waarschijnlijk ook. Het is geen uitgebreide set maar bestaat meestal uit kweekgrond en kweekbakjes die vaak afgesloten kunnen worden. De kweekgrond bestaat uit een combinatie van potgrond en zand. Voor cactussen is een andere samenstelling nodig dan voor planten die minder sterk zijn.
3. Kies de juiste periode
In de natuur ontkiemen zaden op het juiste moment. Licht, temperatuur en vocht spelen daarin een belangrijke rol. Voor een succesvolle ontkieming is in het algemeen 12 uur per dag licht nodig (indirect, direct zonlicht is te veel van het goede) en een temperatuur die constant tussen de 20 en 25° Celsius ligt. Kortom tenzij je planten onder professionele omstandigheden kweekt, is de late lente of vroege zomer het ideale moment om te beginnen.
4. De noodzaak en het probleem bij vochtigheid
Voor het ontkiemen van kamerplanten moet je de omstandigheden nabootsen in het land van oorsprong. Dat betekent dat de grond altijd vochtig moet zijn maar niet te nat. Ook de lucht boven de zaad- of kweeklingen moet de juiste luchtvochtigheid hebben. Dat is realiseerbaar met veel sproeier en afdekken van de kweekbakjes. Het probleem is echter dat dergelijke omstandigheden vaak ook ideaal zijn voor schimmels die de plantengroei kunnen belemmeren of zelfs voorkomen. Het is een voortdurende strijd om de omstandigheden te verbeteren voor de plantjes en de schimmels minder kans te geven.
5. Voorgezette zorg
Als de plantjes succesvol zijn ontkiemd is de strijd nog niet gewonnen. Gedurende een periode van meestal een paar weken zijn de gekweekte plantjes nog zeer kwetsbaar en kan er veel misgaan. Het is echter ook de tijd dat je veel leert over de ontwikkeling van planten en het succes letterlijk kan zien groeien, iedere plant die het haalt is ook een persoonlijke overwinning.
6. Een goede afsluiting
Ongeacht het feit of er een paar mooie planten zijn gegroeid of het experiment niets heeft opgeleverd, houdt een goede afsluiting in dat je voorbereidingen treft voor de volgende ronde. De gebruikte kweekaarde is nutteloos geworden, de kans op schimmels en bacteriën is te groot. De kweekbakjes moeten grondig worden gedesinfecteerd, bij voorkeur met kokend water en daarna droog en koel worden opgeborgen.
Mijn ervaring met het opkweken van kamerplanten uit zaad
Kamerplanten opkweken uit zaad is vooral een kwestie van heel, heel veel geduld. Heb je dat niet, dan zou ik zeggen: begin eerst eens met stekjes. Een graslelie is bijvoorbeeld een plant die je heel makkelijk kunt stekken. Ik heb een experiment gedaan met verschillende soorten planten, waardoor ik een beeld kreeg van wat makkelijk ging en wat moeilijk ging. Vetplanten en aloë kun je vrij gemakkelijk opkweken uit zaad, terwijl een koffieplant mij niet goed afging. Het ligt natuurlijk ook aan de plaats waar je kamerplanten gaat opkweken. Bij mij is het vrij donker, waardoor kamerplanten het soms zwaar hebben. Opkweken is dan nog veel moeilijker. Heb jij een lichte, warme ruimte waar je kamerplanten uit zaad kunt kweken, dan is dat ideaal. Probeer bijvoorbeeld eens dit kamerplantenzadenpakket.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
