Nederland is een waterland en ook in de tuin kan je dat vaak merken. Een vijver in de tuin biedt zeker wat extra. Het geeft enerzijds rust omdat water die invloed nu eenmaal op ons heeft, maar het is ook een bron van leven en aandacht voor allerlei soorten van insecten tot vissen en vogels. Als je een vijver overweegt, zijn er een aantal zaken waar je vooraf rekening mee moet houden. Hieronder staan een aantal tips voor als je een vijver wilt aanleggen.
Inhoudsopgave
Soorten vijvers
In de eerste plaats draait het om verhoudingen. Ook in een kleine tuin kan je een vijver plaatsen maar hou het dan bescheiden en kies de juiste plaats. In het algemeen is een vijver het best op zijn plek aan de rand van een tuin waar gemiddeld zo’n 6 uur per dag zon valt in de zomer. Vijvers kan je op allerlei manieren aanleggen. Er zijn kunststofmodellen in allerlei soorten en maten, maar in principe kan je ook zelf een vijver graven en deze afdekken met waterdicht materiaal. Denk dan altijd aan versteviging om lekkage te voorkomen. Dit noemen we ook wel natuurlijke vijvers
De diepte van een vijver
Om een goede balans te realiseren moet een vijver in ons land op het diepste punt zeker 80 centimeter zijn. Daarmee maak je het mogelijk dat de levende wezens in het water ook strenge vorst kunnen overleven. Tip: als je een gat in het ijs van je vijver wilt maken, ga dan niet hakken, dat is vaak funest voor de vissen. Gebruik de bodem van een warme pan en een badeend in het wak kan ervoor zorgen dat het water langer openblijft.
In de natuur zijn er hoogteverschillen in water en ook in jouw vijver heeft dat voordelen. Dat valt tevens te realiseren met stenen of takken op sommige plaatsen in de vijver. Kleine visjes en andere dieren vinden hier beschutting, larven van libellen gaan hier te land en vogels vinden deze ondiepe plekken ideaal om te badderen en te drinken.
De bodem van een vijver: vijversubstraat
Het is gebruikelijk dat de eerste laag op de bodem van een vijver bestaat uit grind. Let wel op dat dit gewassen grind is om te voorkomen dat er verkeerde organisme in het water komen. Voor een vijver is speciale vijveraarde te koop ook wel vijversubstraat genoemd. Tuinaarde is niet geschikt, omdat deze te veel voedingstoffen voor algen bevat. Vijveraarde heeft een losse structuur waardoor goede micro-organismen zich kunnen ontwikkelen. Daarnaast bevat het afgewogen voedingstoffen voor de water- en moerasplanten.
Zorg voor balans in de vijver
Indien je een vijver uitsluitend met water vult zal deze binnen korte tijd groen zien van de alg. In de natuur weten waterplanten de alg te bestrijden door het water van zuurstof te voorzien. Ook in de vijver moet je deze natuurlijke balans realiseren. Als de vijver nieuw is, kunnen de plantjes het wellicht nog niet aan en is hulp van een pomp of een fonteintje een goed idee. Test ook regelmatig de zuurgraad van het water en pas deze zo nodig aan. Als de waterplanten eenmaal goed aangeslagen zijn, is het noodzakelijk om te snoeien. Ieder jaar dient gemiddeld 1/3 deel van de planten te worden verwijderd om te voorkomen dat de vijver dichtgroeit.
Kies voor inheemse planten in de vijver
Er is een keur van waterplanten beschikbaar die ook inheems zijn. Nederland is immers een waterland. Kies bij voorkeur voor planten die ook in de natuur voorkomen in ons land. Exotische planten kunnen een probleem gaan worden in de natuur omdat ze door een gebrek aan concurrentie mogelijk gaan woekeren en de originele planten verdrijven. Zorg dat afval van waterplanten niet in de natuur terechtkomt maar op de composthoop of in de groene afvalbak.
Voor een vijver is een combinatie van vaste planten, drijfplanten en oeverplanten de juiste keuze. De waterplanten zorgen voor de zuurstof en de moerasplanten aan de oever onttrekken afvalstoffen aan het water waardoor het helder wordt.
Het leven in een vijver ontwikkelt zich
Indien de balans eenmaal is gevonden, vindt het dierenleven jouw vijver vanzelf. Er is beschutting, voedsel en water dat zuurstofrijk is. Ideaal voor salamanders, kikkers en de larven van diverse insecten. Uiteraard behoren daar ook minder populaire soorten zoals muggen en vliegen toe. In een vijver met balans worden deze echter ook in toom gehouden door de andere bewoners. Wat je niet ziet, terwijl ze een uiterst belangrijke rol hebben, zijn de bacteriën. Deze filteren constant het water en halen er hun voeding uit. Dat zorgt samen met de flora in de vijver voor kristalhelder water en bestrijding van alg. Een nieuwe vijver kan je een duwtje in de rug geven met ‘goede’ bacteriën, verkrijgbaar bij de speciaalzaken en online.
Vissen in de vijver
Vissen in de vijver is een bewuste keuze. De afgesloten ruimte is in principe niet uitermate geschikt voor deze koudbloedige wezens. Toch kan een gezonde vijver een goede verblijfplaats voor ze vormen. Hou als beginnend vijver-eigenaar rekening met een aantal zaken:
- Ook onder water is de natuur soms hard. Kies bij voorkeur voor één soort vis om een slachtveld te voorkomen.
- Er zijn diverse inheemse soorten die geschikt zijn voor een vijver, exoten vormen altijd een groter risico.
- In een vijver is het risico op ziektes groter
- Kies voor vissen die de bodem niet omwoelen of graag waterplanten eten.
- Bijvoeren is vaak noodzakelijk en moet geleerd worden.
Zonder tuincentra die ook vijvervissen verkopen tekort te willen doen, is het vaak beter om naar een specialist te gaan als je op zoek bent naar nieuwe bewoners voor je vijver.
Dit artikel bevat affiliate links. Als je hierop klikt en een bestelling plaatst, ontvangen wij een percentage, maar jij betaalt gewoon het normale bedrag voor je product.
